کاملترین مجموعه فرهنگ لغت کوچه بازاری فارسی قسمت پانزدهم

در پسی ماندن-عقب ماندن-موفق نشدن

خبرکش-سخن چین

خدا برکت بده-نگا. خدا برکت

تو کله ی کسی کردن-چیزی را به سختی به کسی آموختن

با کسی تلیت شب جمعه خوردن-با کسی هم منفعت نبودن

جامغولک بازی-حقه بازی-فریب کاری

خانه دار-رنی که اداره امور خانه را بر عهده دارد-کدبانو-زنی که شاغل نیست

پیزر-پوشال های نازکی که برای نشکستن ظروف شیشه ای میان آن ها می گذارند
به آتش کسی سوختن-به مکافات خطای دیگری مجازات دیدن
پس افتادن-عقب افتادن اجاره و مانند آن-بهم خوردن حال کسی در نتیجه ی ترس

دعوا راه انداختن-سبب جنگ و جدال شدن

خل بازی درآوردن-مثل دیوانه ها رفتار کردن

آپارتی(زن بی‌حیا و بدزبان، سلیطه، پاچه‌ورمالیده)

چال-گودی-حفره
زبان را گاز گرفتن-از گفتن سخنی پشیمان شدن
رنگ گذاشتن و رنگ برداشتن-رنگ به رنگ شدن
چاه ویل-جایی که اگر کسی یا چیزی برود دیگر بر نگردد

اتیکت(برچسب، آداب و رسوم، قاعده)

در گرفتن-آغاز شدن-گل انداختن و گرم شدن گفت و گو یا منازعه

چنگ انداختن-چنگ زدن

بچه انداختن-بچه ی نارس بدنیا آوردن

چرک و خون-چرک آلوده به خون
ذوق زده-بسیار خوش حال

زیر قول خود ردن-به گفته ی خود عمل نکردن-عهد خود را شکستن
چپاندن-چیزی را به زور و فشار در چیز دیگری جا دادن-تپاندن
بغل گرفتن-در آغوش گرفتن

رسیدن به عرصه-بزرگ شدن-به سن پختگی رسیدن

حرف در آوردن-شایعه ساختن-سخن دروغ شایع کردن

چسبیدن خِر کسی-گریبان کسی را گرفتن و به اصرار چیزی خواستن

جرنگی-نقد-یکجا-یک کاسه
اسب را گم کردن دنبال نعلش گشتن(اصل را از دست دادن و دنبال فرع گشتن)
چشم خوردن-نظر خوردن

از مرحله پرت بودن-یکسره بی‌اطلاع بودن

اطفال باغ-گل‌های تازه

انسان(آدم خوب و پایبند به اصول اخلاقی)

روغن زرد-روغن حیوانی

دوش گرفتن-زیر دوش ایستادن و خود را شستن

زیر زیرکی-پنهانی-با مکر و حیله

جبهه-میدان جنگ

آه در بساط نداشتن(سخت بی‌چیز بودن، بیچاره و بینوا بودن)

این خط و این نشان(عبارتی تهدیدگونه برای منع کسی از چیزی یا انجام کاری، نگویی که نگفتم. )

خر لنگ خود را به منزل رساندن-با وجود سختی کار را به پایان رساندن

آش کشک خاله-کار ناگزیر-تکلیفی که بر عهده‌ی کسی باشد

ز ِله-ستوه-عجز

دیمی-کشت که از آب باران آبیاری شود-بدون برنامه و حساب-بی هدف

پشه کوره-پشه ی ریز

آدم دو قازی(شخص بی‌سروپای بی‌ارزش)

چاشنی کردن-چیزی را با چرب زبانی به کسی قالب کردن

بروز دادن-فاش کردن-آشکار ساختن-لو دادن

اشکال‌تراشی(ایرادگیری، گره در کار اندازی)

پَخ دار-چیزی که تیزی لبه های آن گرفته شده باشد
ریغو-مردنی-ضعیف مزاج-کم مقاومت

توپ علی گلابی زدن-بلوف زدن-بی پول سر قمار نشستن
ازرق شامی(اخمو، ترشرو)

درق درق-صدای خوردن دو چیز سخت به هم
تحویل دار-کسی که در بانک از مشتری پول می گیرد و یا به او پول می دهد

در گرفتن-آغاز شدن-گل انداختن و گرم شدن گفت و گو یا منازعه

به دردسر انداختن کسی-کسی را به وضع دشواری دچار کردن
تبرک کردن-با برکت ساختن-خجسته کردن

خاله وارفته-آدم شل و ول و شلخته

ابرو تنگ کردن-ناز و غمزه نمودن-افاده و بی‌اعتنایی کردن

جنجال-هیاهو-داد و فریاد-غوغا

برج ریق-برج نامیمون و نامبارک

پشت دستی زدن-برای تنبیه به پشت دست بچه زدن

بز دل-ترسو

تن کسی خاریدن-خواهان آزار بودن-دنبال دردسر بودن

بار و بنه-وسایل سفر
بد کاره-زن ولگرد و عصمت فروش

دست به دست دادن-دست عروس را در دست داماد گذاشتن

چندش-لرزش ناگهانی بدن-حالت نامطبوع

آلکلی(معتاد به الکل)
جاکن کردن-به حرکت درآوردن-کسی را از مقامی دور کردن

اداره بازی(پرداختن بیش از حد به تشریفات زاید اداری)

از نفس افتادن(بسیار خسته و مانده شدن)
بومی-محلی-اهل همان سرزمین

دوبله ایستادن-نگه داشتن اتوموبیل در کنار یک اتوموبیل دیگر

چشمه-نوع-قسم

از تو به‌خیر و از ما به‌سلامت(ما را از این پس با یکدیگر کاری نیست)

بریدن از کسی یا چیزی-دست کشیدن از چیزی-ترک کردن-قطع رابطه و دوستی
جاخالی کردن-خود را کنار کشیدن
چرسی-آدم معتاد-افیونی

پشت گوش انداختن-دیر انجام دادن-اهمیت ندادن-امروز و فردا کردن

پدر کسی در آمدن-بسیار اذیت شدن-دخل کسی آمدن
زیر غربالی-دانه هایی که به مرغ و پرنده می دهند

پیمانکار-آن که مطابق قرارداد انجام کاری را در زمان معین به عهده می گیرد

آب‌تنی(شناکردن (بیشتر به قصد تفریح و بازی))

تک پا راه رفتن-بی سر و صدا راه رفتن-کنایه از چابکی

بازتاب-واکنش-برگشت نور-صدا یا حرارت
پشه را در هوا نعل زدن-در تیراندازی بسیار ورزیده بودن-بسیار زرنگ و فرصت طلب بودن

پاشیر-گودال پای شیر آب
گذری(دیدار کوتاه، سرپایی)

از دروازه نگذشتن، از سوراخ سوزن گذشتن(حالاتی بی‌ثبات و بسیار متضاد داشتن)

چار سری گفتن-متلک گفتن-کلفت بار کسی کردن-حرف مفت زدن

آب لمبو-چلانده‌شده-فشرده

جار و جنجال-داد و فریاد-نزاع و کشمکش

آدم دو قازی-شخص بی‌سروپای بی‌ارزش

خرده فروش-فروشنده ی اجناس در اندازه های کم

تیپ هم-جور-هماهنگ-متناسب

دوما-در ثانی-دیگر آن که-دوم آن که

حق گرفتن-نگا. حق بردن

چاچول بازی-حقه بازی-هوچی گری-لاف زنی

دق مرده-گرفتار شده به بیماری دق-غمگین

رُک زده-زل زده-خیره شده
رودل-سنگینی معده

رقاص خانه-دشنام گونه ای برای برخی جاها-جاهای بی حساب و کتاب و شلوغ و پلوغ

تو نخ کسی یا چیزی بودن یا رفتن-کسی یا چیزی را پاییدن و زیر نظر داشتن
بازار کوفه- بازار شام
چگور پگوری-خوشگل-جذاب
پارسنگ برداشتن عقل کسی-خل بودن-دیوانه بودن

ریسمان را طناب کردن-یک کلاغ چهل کلاغ کردن-اغراق کردن

جا خوش کردن-در جایی که معمولن نباید ماندن اقامت کردن

دست به گردن-در حال معاشقه-سریع الوصول
دهن کجی-ادا و شکلک به قصد مسخره کردن-بی اعتنایی

دست انداز-ناهمواری راه و جاده

آغا‌پنبه(زن بسیار سفیدرو، عروسک پنبه‌ای)

راست شدن-رو به راه شدن

دم بازی-چاپلوسی-تملق

تا برداشتن-تا شدن-خم شدن

برداشتن کلاه کسی-کسی را گول زدن-فریب دادن

از پشه گوشت کبابی خواستن-خواهش یا انتظاری نابه‌جا و نشدنی داشتن

پس افتادن-عقب افتادن اجاره و مانند آن-بهم خوردن حال کسی در نتیجه ی ترس

درجه دار-درجه های نظامی پایین تر از سروان

تک مضراب زدن-سخن ناموافق و ناهنجار گفتن

اسباب‌چینی(دسیسه‌چینی، توطئه‌چینی)

برو برو-اوج خوش بیاری و کامکاری

جاپیچ-جاکش-دلال محبت

با سگ به جوال رفتن-دست و پنجه نرم کردن با مردم ناباب
جنب و جوش-فعالیت-کوشش و تقلا

بند بودن روی پای خود-به خود متکی بودن
بز رو-راه باریک و پرپیچ و خم در کوه و جنگل

درچین و ورچین-جمع و جور کردن-مرتب کرد

دراز نوشتن-مطلب را طول دادن-طومار نوشتن

آروغ بی‌جا زدن-نابه‌جا سخن‌گفتن-نسنجیده کاری کردن

تاب خوردن-بازی کردن با تاب-پیچ و خم برداشتن

پیچ-آن جا که را به سوی دیگری رود

پای کسی حساب کردن-به حساب کسی گذاشتن

از بن گوش-کمال بندگی و خدمتکاری

رو به قبله کردن-کسی را که درحال مرگ است رو به قبله خواباندن

بی بخار-بی خاصیت-بی عرضه-ناتوان

اخم و تخم-ترش‌رویی-کج‌خلقی
دس دس کردن-دست زدن-طول دادن-وقت گذراندن
بار گذاشتن-نهادن ظرف غذا بر اجاق برای پخته شدن

خرده بورژوا-مالک ابزار تولید ولی ناگزیر به کار برای دیگران

چیلک دان کسی را تکاندن-کسی را وادار با افشای رازش کردن

خبردار-اصطلاح نظامی برای آماده کردن سربازان برای انجام فرمان

پر بودن خیک کسی-سیر بودن

آجرپاره(جواب کسی که به‌جای بله می‌گوید آره)

اتصالی کردن(در یک مدار یا سیم‌های برق جریان ناخواسته روی دادن)

دسته پل-الک دولک

خال زدن-پیدا شدن خال در جایی از بدن یا لکه در چیزی-خال کوبی کردن

پا پس کشیدن-عقب کشیدن

انداختن باد به غبغب-تکبر کردن-قیافه گرفتن
پینه کردن- پینه بستن

پر رو-بی شرم-وقیح-دریده
الیسون و ولیسون(وردی است که برای کسانی که منتظرشان هستند می‌خوانند)

بجایی رسیدن-به مقصود رسیدن-مقام یافتن

زیر سری-بالش-متکا

حساب سوخته-بدهی قدیمی

از کسی رودست خوردن(از کسی فریب خوردن)

جِر خوردن-پاره شدن

جببه گرفتن در مقابل کسی-با کسی مخالفت کردن-در برابر کسی مقاومت کردن
خوب شدن-شفا یافتن-تندرست گشتن

از غورگی مویز شدن(مقدمات کاری را فرانگرفته ادعای استادی کردن)

تخم سگ-نوعی دشنام است مانند پدر سگ

برچسب زدن-تهمت زدن

دل-معده

زمین گیر-کسی که به سبب بیماری یا پیری نتواند از جای خود برخیزد
به جان آمدن-به ستوه آوردن-به تنگ آوردن
چشم کسی چهارتا شدن-سخت تعجب کردن-انتظار شدید برد

زیر خاکی-آن چه که از زیر حاک بیرون آید
پشت رو-وارونه

دل قرصی دادن-اطمینان خاطر دادن

از آب گل آلود ماهی گرفتن-از اوضاع درهم و آشفته بهره گرفتن
آبگوشتی-بی‌ارزش-پیش پا افتاده

بند کردن-محکم کردن

دست خوش !-آفرین
باب شدن-معمول و رایج شدن

خون جگر-رنج بسیار-غم فراوان

اوراق شدن-از هم پاشیدن-از کار افتادن

آدم کردن کسی(کسی را تربیت کردن، سواد آموختن)

دست داشتن-توانایی داشتن-وارد بودن

دوما-در ثانی-دیگر آن که-دوم آن که
پاکاری-شغل پاکار

اوت کردن-بیرون انداختن-بیرون کردن

خبرگزاری-موسسه ی خبرگیری و انتشار خبر

زیر گرفتن-زیر کردن

جنجال آفریدن-زمینه ای برای هیاهو و آشوب به وجود آوردن

چاخان-دروغ-دروغگو-چرب زبان

انگشت روی چیزی گذاشتن-موضوعی را مورد توجه قرار دادن

خلیفه-مبصر مکتب خانه-ارشد کلاس

چشم روی هم گذاشتن-نادیده گرفتن-گذشت کردن

دل کندن-دست کشیدن-رها کردن

درآوردن دلی از عزا-پس از مدت ها گرسنگی غذای مفصل و مطبوعی خوردن-به خوشی و راحتی ساعتی را گذراندن

از رو بردن(خجالت دادن، مقاومت حریف را در هم شکستن)

از کیسه شدن(هدر شدن، ضرر کردن)

استخوان خرد (نرم) کردن(با رنج و زحمت بسیار چیزی به‌دست آوردن، دود چراغ خوردن)

زور زدن-فعالیت زیاد کردن-به کار بردن زور و نیرو

پا افتادن-اتفاق افتادن-پیش آمدن

تنگ شدن خلق-عصبی شدن-بی حوصله شدن-خشمگین شدن

چُل-آلت مرد

دم به تله ندادن-با احتیاط رفتار کردن-خطر نکردن

جسته گریخته-گاه گاه-اتفاقی

تازه به چهل سالگی رسیدن (اول بلوغ و خوشی)

آفتاب چریدن(بی‌کار بودن، چیزی برای خوردن نداشتن)

تا برداشتن-تا شدن-خم شدن

بازداشتن-منع کردن-مانع شدن

خوش تراش-خوش اندام-خوش قد و بالا

رنگ و رو رفته-کهنه-فرسوده-کارکرده

از کیسه‌ی خلیفه بخشیدن-از دارایی دیگران بخشیدن

از ته دل(از سر صدق و صفا)

اقل‌کم-دست‌کم-لااقل

آفتابه‌آب‌کن(پست ترین نوکر)

بی معنی- بیخود
از شیر مادر حلال‌تر(چیزی که در تعلق آن به کسی تردیدی نیست)

توی باغ نبودن-کاملن از موضوع پرت و از آن بی خبر بودن

رنگ-حیله-نقشه-تدبیر
بلا به سر کسی آوردن-کسی را به زحمت و دردسر انداختن-به کسی آسیب رساندن

در هم رفتن-در فکر فرو رفتن-خشمگین شدن
اشک کسی دم مشکش بودن(سخت زود رنج بودن، زود به گریه افتادن)

زاله-کناره ی برآمده ی جوی-مرز کشتزار

دفتر-جایی که دبیران-منشیان و کارمندان کار می کنند

زیر زبان کشی-با زرنگی از کسی حرف بیرون کشیدن-زیر پا کشی

راستی؟-واقعن؟ آیا درست است؟

بنده منزل-خانه ی من

چشم خوردن-نظر خوردن
از بر گفتن یا نوشتن-متنی به اتکاء حافظه
باد در سر داشتن-تکبر و غرور داشتن

خرمن-انبوه و پرپشت
چوغ-چوب

دله دزدی-عمل دله دزد

تت و پت کردن-شکسته سخن گفتن-لکنت پیدا کردن

تخم چشم-مردمک چشم

زَوال-مست مست-لول

آسیاب‌گردان(کسی که به‌خوبی از عهده‌ی کارها بر می‌آید)

چراغ چشمک زن-چراغی که خاموش و روشن می شود

این تن را کفن کردی-این تن بمیرد

دار و دسته-پیروان و اطرافیان

به یک تیر دو نشان زدن-با یک اقدام دو کار انجام دادن-با یک کار دو نتیجه گرفتن

دستگیره ی خطر-وسیله ای حلقه مانند در قطار برای بازداشتن قطار از حرکت به هنگام خطر
ارباب حجت(اهل منطق)

جفتک زن-لگد زن

باعث و بانی-عامل-محرک-سبب-حامی

آب از سر گذشتن-کار از چاره و تدبیر گذشتن

بی گدار به آب زدن-نسنجیده به کاری اقدام کردن-بی احتیاطی کردن
جامهر گذاشتن-مهری که به نشانه ی مشغول بودن در جایی بگذارند

دنگ کسی گرفتن-هوس نابه جا کردن برای انجام کاری-تصمیم ناگهانی برای کاری گرفتن

روکش-پوشش یا ورقه ای که روی چیزی می کشند

چِخی-سگ

چاقوکش-کسی که با چاقو به مردم حمله می کند-آدم شزیر و عربده کش

چروک خوردن-نگا. چروک افتادن

جز زدن-ناله و زاری کردن

پا سبک-مبارک قدم-جلف و سبک

ابتدا به ساکن-ناگهانی-بی‌مقدمه
خونین و مالین-زخمی-خونی شده
جز جگر زده-نفرینی است به معنی دل سوخته بر اثر اندوه و مصیبت-گرفتار به بلا

رضایت دادن-در گذشتن از شکایت و دنبال کردن قضیه-قبول کردن

حق و حساب دان-لوطی منش-پای بند به آداب و رسوم اجتماعی

بور شدن-دماغ سوخته شدن-خجالت زده شدن

خوش شانس-خوش اقبال-خوش طالع

افقی برگشتن-شهید شدن و روی دست‌ها تشییع شدن
زیر در رو-گریزان-گریز پا-شانه خالی کن

دبه خایه-مبتلا به فتق بیضه

خوشی زیر دل کسی زدن-به بخت خود پشت کردن-موقعیت خوب را با ندانم کاری از دست دادن

خوشاب-میوه ی پخته در آب و شکر-کمپوت

استخوان خرد (نرم) کردن(با رنج و زحمت بسیار چیزی به‌دست آوردن، دود چراغ خوردن)

خوشان خوشان-نهایت خوشی و لذت

بر وفق-مطابق-موافق

از بز حرام‌زاده‌تر(سخت‌گریز و حیله‌گر)

دماغ-حال و حوصله-رغبت-علاقه-کبر و خودپسندی-مُف-خلط بینی

به زخم خود زدن-دردی را درمان کردن-گوشه ای از گرفتاری خود را سامان دادن

رفتن بالای منبر برای کسی-پشت سر کسی بد و بیراه گفتن-غیبت کردن

ربغ رحمت را سر کشیدن-مردن
دان دان شدن-دانه بستن عسل و شیره و روغن و مانند این ها

دم به خمره زدن-باده گساری کردن-شراب خوردن

زیر پوست کسی آب رفتن-چاق شدن-ثروتمند شدن

بیراهه-راه میان بر ولی دشوار

پیمانی-استخدام غیر رسمی

دعوا-مشاجره-نزاع-بازخواست و سرزنش

رد پا-جای پا-اثر

خرده پا-کاسبان جزء و کم سرمایه

بار آوردن-تربیت کردن-ایجاد کردن-تولید کردن-نتیجه دادن-سبب شدن

از حساب پرت بودن-در اشتباه بودن

حق البوق-رشوه

زد و بند-ساخت و پاخت-بند و بست-توطئه

اهل دود-سیگاری

اتر خان رشتی-آدم پرافاده

رو افتادن-علنی شدن-آشکار شدن

اُریب(کجکی، یک بر، یک ور)

تو کَت کسی نرفتن-زیر بار نرفتن-نپذیرفتن

تن کسی خاریدن-خواهان آزار بودن-دنبال دردسر بودن

خُلق تنگ-عصبانی-خشمگین

پاپی بودن-دنبال کردن-اصرار ورزیدن

آمپر کسی بالا رفتن-از کوره در رفتن

پس کشیدن-به عقب کشیدن

رو دست خوردن-فریب خوردن-خام شدن

چلو صاف کن-آبکش
تکه گرفتن برای کسی-کاری برای کسی فراهم کردن

اُرُسی(کفش)

جایی-مستراح-توالت

خورده برده-ملاخظه و پروا
چوب را از پهنا پرتاب کردن-ناشیانه عمل کردن

از راه به‌در بردن-فریب دادن-اغوا کردن

پول و پله-پول
تاکسی سرویس-نوعی تاکسی که در مسیر ویژه ای رفت و آمد می کند
از نفس افتادن-بسیار خسته و مانده شدن

تازگی-طراوت-خرمی-اخیرن

دل دل را خوردن-عجله داشتن-بی تاب بودن

خرده بورژوا-مالک ابزار تولید ولی ناگزیر به کار برای دیگران

جل و پلاس خود را پهن کردن-در جایی اقامت کردن

جَلدی-بی درنگ-به چالاکی

زبان پس قفا-نوعی گل است

آوردن-باعث شدن-ایجاد کردن

جوشی-تند مزاج-زود خشم-عصبانی

روی کسی را به زمین انداختن-درخواست کسی را رد کردن

زیر آبی-زیرآبکی

چرک و خون-چرک آلوده به خون

خاکروبه-زباله-آشغال

بیعار-کسی که شرم و ننگ نمی شناسد و از سرزنش شرمنده نمی شود

بچاپ بچاپ-اوج سوء استفاده و دزدی
حرف کسی را با شکر بریدن-انتقاد مودبانه از کسی که سخن آدم را قطع می کند

افسارگسیخته(سرکش)

جوجه خوردن-مرفه بودن-در ناز و نعمت زیستن

دو دوزه بازی-دو رویی-کلک زنی

آتش به گور کسی باریدن-پس از مرگ دچار عذاب شدن
به درک- به جهنم

زنگ دندان ماندن-زمان درازی گرسنه ماندن

پاپی چیزی بودن-چیزی را دنبال کردن-به چیزی محل گذاشتن

حاجی لک لک-لک لک-شخص بلند قد

پیداش کردن-کسی را یافتن-گیر آوردن

جیک و بیک کسی را دانستن-دانستن همه ی اسرار کسی

دله کاری-پرداختن به کارهای پست و کم درآمد

زیر لبی-زیر زبانی

تو خیک کسی فرو رفتن-کلاه سر کسی گذاشتن-به کسی قالب کردن

تاریخچه-تاریخ مختصر

الف الف کردن(قاچ‌قاچ کردن)

خلاص کردن-تمام کردن-کشتن
راحت کردن-کشتن

خنک کردن-سرد کردن

پس انداز کردن-پول کنار گذاشتن-صرفه جویی کردن

دهن بسته-حیوان

خوش خیال-آن که به دل بد راه نمی دهد-بی خیال

دیوار به دیوار-بی فاصله-به هم چسبیده